Sotheby's
Termin Art Deco jest często stosowany do mebli od lat dwudziestych do wczesnych lat czterdziestych. Podobnie jest z terminem Art Moderne. Zrozumienie różnicy między tymi dwoma nie zawsze jest łatwe - zwłaszcza że, aby dodać zamieszanie, Art Deco nazwano w swoim czasie Moderne, a dziś większość tego, co technicznie jest Moderne, nazywa się Art Deco. Tutaj odkrywamy różnicę między tymi dwoma stylami.
Art Deco
Styl znany dziś jako Art Deco (termin faktycznie ukuty w latach 60.) uderzył w świat w 1925 r. Podczas paryskiej wystawy Internationale des Arts Décoratifs et Industriels, pewnego rodzaju światowych targów, choć tak naprawdę zaczął rozwijać się kilka lat wcześniej (Ekspozycja została zaplanowana na 1915 r., ale opóźniła ją pierwsza wojna światowa). Art Deco oparty na stylizowanych, czysto wyłożonych formach bezpośrednich stylistów poprzedników Art Nouveau i Jugendstil. Całe książki mogą być (i były) napisane na temat różnych wpływów na Art Deco, od grecko-rzymskiego przez egipski po azjatycki.
Z architektury greckiej i rzymskiej pochodzą ideały proporcji i równowagi; ze sztuki egipskiej dwuwymiarowa sylwetka; z lakierowanych azjatyckich artefaktów, błyszczące, błyszczące wykończenie. Niektórzy z wiodących projektantów w stylu Art Deco, tacy jak Emile-Jacques Ruhlmann, zostali dodatkowo zainspirowani meblami z końca XVIII wieku (których estetyka również nawiązała do starożytności) - w szczególności poczucie lekkości i zastosowanie kontrastowych inkrustacji.
To, że zostały uproszczone i stylizowane, nie oznacza jednak, że elementy Art Deco były proste lub spartańskie. Jego praktycy nie byli facetami od formy do funkcji (w rzeczywistości niektóre meble zaprojektowane przez architekta Franka Lloyda Wrighta były notorycznie niefunkcjonalne). Wszyscy projektanci w stylu Art Deco byli za ornamentami - po prostu inny, bardziej powściągliwy rodzaj ozdób. Wiktoriańczycy uwielbiali przyklejać rzeczy do mebli, upiększać podstawowe ramy i kształty. W Art Deco faktura i upiększenie pochodziły z kontrastów w materiałach - różnokolorowych drewnach i inkrustacjach - lub w samym materiale: laskowe lub ptasie oko lub wyraźnie uziarnione drewno, skorupa żółwia, kość słoniowa, skórzane narzędzia. Lakierowane połyski podkreślają różnice kolorystyczne. Popularne były również skórki zwierząt i wzorzyste tkaniny w jasnych kolorach.
Podobnie jak w erze jazzu, w której kwitnie, meble w stylu art deco dają poczucie lekkości i lekkości. Niektóre z tych wrażeń wywodzą się z żywych wzorów drewna lub tapicerki; niektóre wywodzą się z kontrastowych kształtów zawartych w kawałku. Kwadratowy blat stołu może na przykład stać na podstawie w kształcie liry, lub biurko w kształcie nerki może stać na czterech prostych nóżkach.
Wraz z Ruhlmannem (którego prace ilustrują ten artykuł), niektóre z dominujących nazw w Art Deco to Paul Follot, Jules Lelou, Ruba Rombic oraz firmy projektowe Süe et Mare i Dominique.
Art Moderne
Jeśli Art Deco ma swoje korzenie we Francji, Art Moderne (znany również jako American Moderne lub Modernist) pochodzi z USA, mniej więcej od wczesnych lat 30. XX wieku i trwa do lat 40. XX wieku. I ma wiele cech związanych z krajem w tym okresie: większy, odważniejszy i bardziej kapryśny - dosłownie.
Pomyśl o Art Moderne jako Art Deco na sterydach. Art Deco kładło nacisk na kształt i brak nadmiaru, ale Moderne został pozytywnie usprawniony (nowa gorąca teoria naukowa tamtych czasów: kształtowanie obiektów wzdłuż zakrzywionych linii, aby zmniejszyć opór wiatru i sprawić, by poruszały się bardziej wydajnie). Meble są znacznie bardziej spłaszczone lub rozebrane, dzięki czemu tym bardziej widoczny jest ich geometryczny zarys (szczególnie ukochany: pęczniejąca krzywa, jak łza lub torpeda). Moderne projektanci często wyobrażali sobie elementy jako serię eskalujących poziomów - przełomy były duże - podobne do schodów lub efektu niepowodzenia tych nowopowstałych drapaczy chmur, które powstawały w każdym mieście. Niektóre z najbardziej kultowych dzieł Moderne, zaprojektowane przez Paula Frankl, były tak naprawdę nazywane meblami „Skyscraper”.
Moderne zasubskrybował ideał wykonany maszynowo. To była antyteza wcześniejszego ruchu Arts & Crafts. Wiele z nich zaprojektowano z myślą o masowej produkcji, ale nawet gdyby tak nie było, wyglądało to tak, jakby mogło być: równowaga i proporcje w stylu art deco rozciągały się na regularność i powtarzalność. Znaczna część ozdobnego zainteresowania sztuką Moderne wynika z precyzji linii i powielania funkcji - uchwytów, gałek, śrub. W przeciwnym razie powierzchnie są często gładkie, z jeszcze mniejszymi szczegółami niż w elementach dekoracyjnych. Zamiast tego, jak przystało na współczesne poczucie przyspieszonego świata, meble Moderne często przekazują poczucie ruchu - na poziomach stołu lub wystającym ramieniu fotela klubowego.
Choć lekkie i nieuporządkowane, elementy Moderne nigdy nie wydają się skąpe, dzięki zmysłowości ich zaokrąglonych, zaokrąglonych form. Podobnie jak w przypadku mebli w stylu art deco, duże zastosowanie mają kontrasty kolorystyczne, zwłaszcza czarno-białe i kontrastujące materiały - nie tylko różne drewno, ale chrom, metal i tworzywa sztuczne. Nadal dominują gładkie, lśniące powierzchnie, nadające meblom połysk nowej maszyny.
Podobnie jak urodzony w Austrii Frankl, wielu projektantów Moderne (KEM Weber, Josef Urban) było w rzeczywistości emigrantami europejskimi. Inne ważne nazwiska moderne to Paul Fuller, Donald Deskey, Norman Bel Geddes i Russel Wright.
Podsumowując
Trzeba przyznać, że Art Deco i Art Moderne pokrywają się stylistycznie i chronologicznie (na przykład pierwsze meble Frankl Skyscraper pochodzą z późnych lat dwudziestych). Z tych dwóch, Art Deco jest bardziej znanym terminem. W swoim Art Deco z lat 20. i 30. historyk mebli Bevis Hillier stosuje go do obu stylów w okresie międzywojennym, charakteryzując wcześniejszą wersję 1915–1930 jako kobiecą, a później 1931–1945 jako męską. Ale inni historycy i wielu handlarzy antykami zastrzegają ten termin dla mebli (zwykle zaprojektowanych w Europie) w połowie wieku nastolatków i lat dwudziestych; usprawnione tryby lat 30. są, ściśle mówiąc, Moderne - szczególnie z utworami amerykańskimi.
Ostatecznie jednak chodzi bardziej o styl niż o sprecyzowanie daty. Pomyśl o Art Deco jako o eleganckim, a Moderne o eleganckim. Albo w stylu art deco tak organicznym, moderne jak mechanik - ten pierwszy cieszy się powściągliwym kunsztem, ten drugi celebruje geometryczny kształt tak precyzyjny, jak tylko maszyna go potrafi.
